Η Εγκυμοσύνη συνδέεται με αλλαγή στην ευαισθησία των κυττάρων μας στην ινσουλίνη η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολές των επιπέδων γλυκόζης (ζαχάρου), στο αίμα μας. Κατά μέσο όρο μία στις 20 εγκύους γυναίκες μπορεί να παρουσιάσει σακχαρώδη διαβήτη κύησης, χωρίς να γνωρίζει ότι έχει σακχαρώδη διαβήτη.
Ο ευρέως αποδεκτός ορισμός για τον Διαβήτη της κύησης (GDM) είναι αυτός που δίνεται από την American Diabetes Association (ADA) «GDM… κάθε βαθμού δυσανεξία στη γλυκόζη με έναρξη ή πρώτη αναγνώριση διαρκούσης της εγκυμοσύνης» . Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ο πλακούντας παράγει ορμόνες που βοηθούν το έμβρυο να μεγαλώσει. Οι ορμόνες αυτές κάνουν την πιο δύσκολη τη δράση της ινσουλίνης στο σώμα, της ορμόνης που βοηθά το σώμα να χρησιμοποιεί το σάκχαρο που παίρνει από τις τροφές ( οι ορμόνες αυτές προκαλούν δηλαδή αντίσταση στην ινσουλίνη). Στις γυναίκες με διαβήτη κύησης το πάγκρεας δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σ’αυτές τις αυξημένες ανάγκες, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Ο διαβήτης κύησης υποχωρεί σχεδόν πάντα μετά την αφαίρεση του πλακούντα, αλλά μπορεί να ξαναεμφανιστεί σε επόμενη εγκυμοσύνη ή με την αύξηση της ηλικίας.
Τι συμπτώματα προκαλεί ο διαβήτης κύησης;
Ο διαβήτης κύησης συνήθως δεν εμφανίζει συμπτώματα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο όλες οι έγκυες πρέπει να υποβάλλονται σε εξέταση αίματος. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία προστατεύει τη γυναίκα από τον κίνδυνο των επιπλοκών κατά τη διάρκεια του τοκετού.
Έγκυες που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση διαβήτη
- Έχουν ιστορικό διαβήτη κυήσεως στο παρελθόν.
- Είναι παχύσαρκες.
- Έχουν γεννήσει στο παρελθόν μωρά με βάρος πάνω από 4 κιλά.
- Έχουν ιστορικό πολυκυστικών ωοθηκών.
- Έχουν οικογενειακό ιστορικό διαβήτη τύπου 2.
- Εμφανίζουν γλυκόζη σε τυχαίο δείγμα ούρων τους
Οι επιπτώσεις στο μωρό
- Μεγάλη αύξηση του βάρους του νεογνού (σε σχέση με την εβδομάδα κύησης). Τα επίπεδα σακχάρου της μητέρας έχουν άμεση συσχέτιση με το βάρος του μωρού.
- Ο φυσιολογικός τοκετός για τα μεγάλα έμβρυα είναι επικίνδυνος καθώς έχουν αυξημένο κίνδυνο για τραυματισμό και ασφυξία γι’αυτό και συχνά γίνεται καισαρική τομή.
- Υπογλυκαιμία αμέσως μετά τη γέννηση, λόγω της υπερπαραγωγής ινσουλίνης από το πάγκρεας του νεογνού.
- Αναπνευστικά προβλήματα λόγω προώρου τοκετού.
- Αυξημένη συχνότητα ενδομήτριου και νεογνικού θανάτου.
- Αυξημένος κίνδυνος για παιδική και εφηβική παχυσαρκία
- Ανάπτυξη διαβήτηστην ενήλικο ζωή.
Οι επιπτώσεις στην έγκυο
- Ενδέχεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (συνήθως μετά την 20η βδομάδα) να παρουσιάσει μια κατάσταση με αύξηση της αρτηριακής πίεσης, τη λεγόμενη προεκλαμψία.
- Λοιμώξεις στα γεννητικά όργανα, στην ουροδόχο κύστη και στα νεφρά.
- Δυστοκία ή λόγω του σακχάρου η έγκυος θα υποβληθεί σε καισαρική τομή,
- Τέλος υπάρχει ο απώτερος κίνδυνος για μόνιμη εγκατάσταση διαβήτη τύπου 2 μετά τον τοκετό.
Θεραπεία του Διαβήτη της κύησης
- Η θεραπεία στον Διαβήτη της κύησης επιβάλλει στην πλειοψηφία των κυήσεων θεραπεία με σχήματα ινσουλίνης. Χρειάζονται το λιγότερο 4 μετρήσεις σακχάρου την ημέρα : 1 νηστική το πρωί και άλλες 3 μετρήσεις μια ή δύο ώρες αμέσως μετά την αρχή του γεύματος.
- Διατροφή για τον Διαβήτη της κύησης
Οι γυναίκες με διαβήτη θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι υπάρχει επαρκής πρόσληψη φολικού οξέος αν είναι δυνατόν 2-3 μήνες πριν την σύλληψη. Το ίδιο ισχύει για την βιταμίνη D. Το ασβέστιο ο Σίδηρος και το μαγνήσιο καλό είναι να ελέγχονται και να συμπληρώνονται μετά τον 3ο μήνα της κύησης.
Είναι επίσης πιθανόν η μητρική παχυσαρκία να συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμβρυϊκών ανωμαλιών. Για τις γυναίκες με GDM, που είναι σημαντικά υπέρβαρες, η μείωση της κατανάλωσης θερμίδων (αλλά με όχι περισσότερο από 30% της συνήθους πρόσληψης), δεν συνδέεται με προβλήματα για το έμβρυο τουναντίον μπορεί να ωφελήσει πολλαπλάσια και την μητέρα και το έμβρυο. - Άσκηση
Οι γυναίκες με ζάχαρο κύησης, από κοινού με τις γυναίκες που υπόκεινται σε φυσιολογικό τοκετό, πρέπει να διατηρούν την ήπια άσκηση στη ζωής τους. Προτιμώνται οι ασκήσεις που αποφεύγουν την υπερβολική κοιλιακή μυϊκή συστολή.
Οι γυναίκες που ασκούνται τακτικά είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν το GDM, Ένα πρόγραμμα ήπιας άσκησης μπορεί να είναι μια εναλλακτική λύση πρίν τη χρήση της ινσουλίνης σε γυναίκες με GDM που δεν έχουν ανταποκριθεί στη δίαιτα και μόνο. Αυτό μπορεί να προκύψει λόγω της αύξησης ευαισθησίας των κυττάρων μας στην ινσουλίνη και σχετίζεται με την ποσότητα της άσκησης .
Διαβήτης μετά την εγκυμοσύνη
- Η μητέρα: διακόπτει την ινσουλίνη και σταματά την αυτοπαρακολούθηση. Σε διάστημα 2-6 μηνών επαναλαμβάνει την εξέταση καμπύλης σακχάρου για να δει αν το σάκχαρο της επανήλθε σε φυσιολογικά επίπεδα, συνεχίζει να προσέχει την διατροφή και το βάρος της. Σε ενδεχόμενα επόμενη εγκυμοσύνη, επαναλαμβάνεται η εξέταση και τηρείται η σωστή διατροφή.