Σε περιπτώσεις που ένα ζευγάρι σκέφτεται να τεκνοποιήσει κρίνεται σκόπιμος ο προγεννητικός έλεγχος της μητέρας, δηλαδή η υποβολή της σε μια σειρά ανώδυνων εξετάσεων για την ασφάλεια της υγείας της μα κυρίως για την ασφάλεια του μωρού.
Στόχος των προγεννετικών εξετάσεων είναι να ελέγχει η γενική κατάσταση της υγείας της μητέρας και να εντοπιστούν-θεραπευτούν προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσουν επιπλοκές κατά την περίοδο κύησης.
Παρακάτω αναφέρονται οι εξετάσεις του προγεννετικού ελέγχου.
1. Γενική Εξέταση Αίματος
Ελέγχονται τα αιματολογικά στοιχεία (αιματοκρίτης, αιμοσφαιρίνη, λευκά αιμοσφαίρια κλπ) και αποκαλύπτει την τυχόν ύπαρξη αναιμίας ή κάποιας άλλης πάθησης του αίματος έτσι ώστε να διορθωθεί πριν η γυναίκα μείνει έγκυος.
2. Γενική Ούρων
Ελέγχεται η σωστή λειτουργία των νεφρών καθώς και αν υπάρχει ένδειξη κάποιας μόλυνσης, π.χ. ουρολοίμωξης, προκειμένου να αντιμετωπιστεί εγκαίρως.
3. Προσδιορισμός Ομάδας Αίματος και Rhesus
Ο προσδιορισμός της ομάδας αίματος ενός ζευγαριού είναι πολύ σημαντικός. Αν η ομάδα αίματος του ζευγαριού είναι ίδια πχ ρέζους Θετικό ή ρέζους αρνητικό τότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Αν όμως η μητέρα έχει πχ ρέζους αρνητικό και ο πατέρας ρέζους θετικό, τότε πιθανό είναι το βρέφος να πάρει την ομάδα αίματος του πατέρα και το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας να αντιμετωπίζει το βρέφος ως ξένο σώμα, παράγοντας αντισώματα.
Σε μια τέτοια περίπτωση, ο γιατρός παρακολουθεί στενά την ασθενή και υπάρχει δυνατότητα πλήρους αντιμετώπισης.
4. Βιοχημικές Εξετάσεις
Σάκχαρο: είναι μία πολύ σημαντική εξέταση που δείχνει την ύπαρξη ή την προδιάθεση για ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη.
Ουρία: Ο προσδιορισμός της ουρίας στο αίμα είναι μία εξέταση αίματος που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών.
Σίδηρος Ορού και Φερριτίνη: Η φερριτίνη είναι η κύρια πρωτεΐνη αποθήκευσης σιδήρου του σώματος. Ανάλογα με τα επίπεδα φερριτίνης που υπάρχουν στη μέλλουσα μητέρα θα αποφασισθεί η ποσότητα των συμπληρωμάτων διατροφής που θα πρέπει να λάβει την περίοδο της κύησης.
5. Ειδικές Αιματολογικές Εξετάσεις
Έλεγχος για ερυθρά: Η ερυθρά είναι νόσος που προκαλείται από ιό ο οποίος κατά γενικό κανόνα προσβάλλει τα παιδιά. Η μόλυνση της εγκύου από ερυθρά προκαλεί στο έμβρυο πολύ σοβαρές βλάβες, όπως κώφωση, οφθαλμικές και καρδιολογικές βλάβες και νοητική καθυστέρηση. Αν βρεθεί η μέλλουσα μητέρα με τον ιό μπορεί να κάνει το εμβόλιο και να εξαλειφθεί η πιθανότητα δημιουργίας τω προαναφερόμενων βλαβών στο έμβρυο.
Έλεγχος για ηπατίτιδα Β: Η ηπατίτιδα είναι ιογενής λοίμωξη. Η διάγνωση του ιού σε μια έγκυο δε συνεπάγεται κίνδυνο για τη δική της υγεία αλλά πιθανότητα να την μεταδώσει στο μωρό της, υπονομεύοντας έτσι τη μελλοντική του υγεία. Αν μια μητέρα διαγνωσθεί με τον ιό της ηπατίτιδας τότε το νεογέννητο μωρό της υποβάλλεται σε μια σειρά εμβολιασμών κατά της νόσου και με τον τρόπο αυτό διαφυλάσσεται η υγεία του.
Έλεγχος για τοξόπλασμα: Πρόκειται για ένα πρωτόζωο παράσιτο το οποίο μπορεί να μολύνει μια έγκυο από κρέας που δεν ψήθηκε καλά, από λαχανικά που δεν πλύθηκαν σχολαστικά, από την επαφή με ακαθαρσίες των γατών. Η εξέταση έχει στόχο να διαπιστωθεί αν η μέλλουσα έγκυος έχει τα αντισώματα του τοξοπλάσματος ή όχι. Για τη μητέρα το τοξόπλασμα δεν είναι επικίνδυνο-στο έμβρυο όμως μπορεί να επιφέρει βαριές ανωμαλίες όπως ενδομήτριο θάνατο, γέννηση θνησιγενούς νεογνού ή νεογνού με βαρεία συγγενή νόσο με μικροκεφαλία, υδροκέφαλο, ενδοκρανιακές αποτιτανώσεις και διάταση κοίλων, βαριά διανοητική καθυστέρηση, χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, λεμφαδενοπάθεια, ηπατοσπληνική διόγκωση και ίκτερο.
Έλεγχος για ηπατίτιδα c
HIV I & II: πρόκειται για τον ιό που προκαλεί το σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (AIDS). Ο ιός μπορεί να μολύνει το έμβρυο είτε κατά την κύηση ή κατά τον τοκετό. Η μόλυνση της μητέρας από τον HIV απαιτεί εξειδικευμένη αγωγή ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μετάδοσης στο έμβρυο.
VDRL: ελέγχεται τυχόν λοίμωξη από το βακτήριο της σύφιλης ώστε να δοθεί έγκαιρα η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή
G6PD: η έλλειψη του ενζύμου μπορεί να προκαλέσει αιμολυτική αναιμία αν υπάρξει επαφή με κάποια φάρμακα, ουσίες ή τρόφιμα (όπως κουκιά, ναφθαλίνη)
Εξέταση κολπικού υγρου για Μυκόπλασμα και χλαμύδια